Βιταμίνη Β12: Κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών και έλλειψη της βιταμίνης Β12©

Υπό του Δρ. Δημητρίου Ν. Γκέλη - MD, ORL, DDS, PhD, Medical Life Coach

Η έλλειψη βιταμίνης Β12 είναι διαδεδομένη, ιδιαίτερα στον γεροντικό πληθυσμό τους φυτοφάγους, αυτούς που υπέστησαν γαστρεκτομή [1] και αυτούς που έκαναν επεμβάσεις στο πεπτικό σύστημα με στόχο την απώλεια βάρους [2].

Η υπερβολική κατανάλωση οινοπνεύματος διαταράσσει την απορρόφηση της βιταμίνης Β12. Εκτιμάται ότι, η  λίγο παραπάνω από τη μέτρια κατανάλωση οινοπνεύματος περιορίζει σημαντικά την απορρόφηση της βιταμίνης Β12 και μπορεί να κενώσει τις αποθήκες της, στα κύτταρα και το ήπαρ. 
Ο χρόνιος αλκοολισμός συνοδεύεται και από χρόνιο υποσιτισμό, πράγμα που αποτελεί άλλον ένα παράγοντα έλλειψης βιταμίνης Β12.

Η σημαντικότητα της βιταμίνης Β12 για την ομαλή λειτουργία του σώματος.

Η βιταμίνη Β12 είναι απαραίτητη για μια ποικιλία λειτουργιών του ανθρωπίνου σώματος, στις οποίες περιλαμβάνεται η αιμοποίηση, η διαδικασία παραγωγής φυσιολογικών σκέψεων, η διατήρηση της βραχύχρονης μνήμης, η σύνθεση του DNA και η διατήρηση ενός υγιούς μεταβολισμού [3].

Μια μικρή ποσότητα της βιταμίνης Β12 παράγεται φυσιολογικά από φιλικά βακτηρίδια, που υπάρχουν στο έντερο. Όμως το ανθρώπινο σώμα για να λειτουργήσει σωστά χρειάζεται διατροφικές πηγές πρόσληψης της βιταμίνης Β12 [4].

Τα πλείστα από τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης, όπως το κρέας και τα γαλακτοκομικά αποτελούν καλές πηγές πρόσληψης της βιταμίνης Β12, αν και για να απορροφηθεί η βιταμίνη Β12 από την τελική μοίρα του λεπτού εντέρου πρέπει να υποστηριχτεί από τον ενδογενή παράγοντα. Ο τελευταίος είναι μια πρωτεΐνη που παράγεται από τα τοιχωματικά κύτταρα του σώματος του στομάχου [5].

Η πτωχή δίαιτα σε βιταμίνη Β12 και η δυσαπορρόφησή της από το λεπτό έντερο είναι οι κύριοι παράγοντες που ευθύνονται για την πρόκληση έλλειψης βιταμίνης Β12. Όμως η έλλειψη βιταμίνης Β12 χρειάζεται την παρέλευση αρκετών ετών για να προκαλέσει κλινική συμπτωματολογία.

Τα συνηθέστερα συμπτώματα της έλλειψης της βιταμίνης Β12 είναι η αναιμία, εύκολη αδικαιολόγητη κόπωση, εξάντληση, μυική αδυναμία, απώλεια της όρεξης για φαγητό, στοματικές εξελκώσεις, απώλεια βάρους, μουδιάσματα και μυρμηκιάσεις του δέρματος των άκρων, ασταθές βάδισμα και ισορροπία, υπόταση, κατάθλιψη, διανοητική σύγχυση και πτωχή βραχύχρονη μνήμη [6].

Μηχανισμός του περιορισμού της απορρόφησης της βιταμίνης Β12 μετά από λήψη οινοπνεύματος.

Η κατανάλωση οινοπνεύματος, ιδιαίτερα, όταν λαμβάνεται σε μεγάλες ποσότητες και χρονίως, ερεθίζει το βλεννογόνο του τοιχώματος του στομάχου και των εντέρων.

Ο ερεθισμός του βλεννογόνου του στομάχου μπορεί να εξελιχτεί σε φλεγμονή και να προκληθεί γαστρίτιδα. Στη γαστρίτιδα παράγεται λιγότερο υδροχλωρικό οξύ και μπορεί να εκκρίνεται και μικρότερη ποσότητα ενδογενούς παράγοντα.
Αυτά τα δύο γεγονότα συμβάλουν στον περιορισμό της απορρόφησης της βιταμίνης Β12 από την τροφή [7].

Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο για την κατάχρηση οινοπνεύματος και τον Αλκοολισμό των ΗΠΑ [National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism], το οινόπνευμα όχι μόνο διαταράσσει την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, βλάπτοντας τα τοιχώματα του γαστρεντερικού συστήματος, αλλά παρεμποδίζει επίσης την πλήρη χρησιμοποίηση τους, διότι τροποποιεί τη μεταφορά, την αποθήκευση και την απέκκρισή τους.

Επιπλέον, η ελάττωση της παραγωγής υδροχλωρικού οξέος μπορεί να διεγείρει την ανάπτυξη βακτηριδίων του πεπτικού σωλήνα, που χρησιμοποιούν την βιταμίνη Β12, η οποία περιορίζεται με αυτόν τον τρόπο ακόμη περισσότερο με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν επαρκείς ποσότητές της, για να χρησιμοποιηθούν για τις ανάγκες του σώματος.

Η κένωση της αποθήκης της βιταμίνης Β12

Η βιταμίνη Β12 είναι μια υδατοδιαλυτή βιταμίνη, αλλά σε αντίθεση με τις υπόλοιπες υδατοδιαλυτές βιταμίνης, αποθηκεύεται στο ανθρώπινο σώμα και ιδιαίτερα στο ήπαρ. Η αποθήκευση αυτή χρειάζεται πολλούς μήνες ή και περισσότερο για να επιτευχτεί, προτού αχρηστευθεί ή καταναλωθεί.

Η χρόνια κατανάλωση οινοπνεύματος περικλείει τον κίνδυνο κένωσης των αποθηκών του σώματος από πολύτιμα θρεπτικά συστατικά, όπως οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β, αυξάνοντας επίσης τον κίνδυνο πρόκλησης ηπατικής βλάβης και ηπατικής φλεγμονής, που αναφέρεται ως κίρρωση, η οποία επίσης μπορεί να επηρεάσει την αποθήκευση και χρησιμοποίηση της βιταμίνης Β12.

Η κατάχρηση οινοπνευματωδών προάγει την πτωχή θρέψη

Τα άτομα που κάνουν χρονίως κατάχρηση οινοπνευματωδών ποτών και οι αλκοολικοί συνήθως διατρέφονται ανεπαρκώς και πολύ συχνά δεν προσλαμβάνουν αρκετές ποσότητες θρεπτικών ουσιών, όπως διάφορα ιχνοστοιχεία και βιταμίνες του συμπλέγματος Β και ιδίως της Β12.

Ο λόγος της κακής διατροφής των αλκοολικών είναι διπλός, ήτοι: Η χρόνια δηλητηρίαση που προκαλείται από την καθημερινή λήψη μεγάλων ποσοτήτων οινοπνεύματος, αφενός μεν παρεμποδίζει την ικανότητα επιλογής θρεπτικών τροφίμων , αφ’ ετέρου δε το οινόπνευμα, επειδή είναι καλή πηγή θερμίδων, κόβει την όρεξη για λήψη τροφής.

Η διάγνωση της έλλειψης βιταμίνης Β12

Για την επιβεβαίωση της διάγνωσης της έλλειψης της βιταμίνης Β12 γίνονται κατάλληλες εξετάσεις αίματος, που περιλαμβάνουν τη μέτρηση των επιπέδων της βιταμίνης Β12 (κοβαλαμίνης) στον ορό του αίματος των πασχόντων.
Αυτή είναι μια εξέταση χαμηλού κόστους, αλλά περιορισμένης ειδικότητας και ευαισθησίας. Ιδιαίτερα αυτό ισχύει όταν, οι μετρήσεις των συγκεντρώσεων της βιταμίνης Β12 είναι <400 ng/L.

Τα φυσιολογικά επίπεδα στον ορό του αίματος της βιταμίνης Β12, βάσει των σύγχρονων εργαστηριακών χημικών μεθόδων είναι 200–1000 ng/L.

Επίπεδα <200 ng/L (<150 pmol/L) είναι βέβαια σημεία έλλειψης βιταμίνης Β12.

Όμως, η λειτουργική έλλειψη βιταμίνης Β12 μπορεί να υπάρχει σε επίπεδα συγκέντρωσης κάτω των 450 ng/L.

Άτομα με συγκεντρώσεις που βρίσκονται μέσα στα όρια των φυσιολογικών συγκεντρώσεων μπορεί ήδη να επιδεικνύουν κλινικά σημεία έλλειψης βιταμίνης Β12 [8].

Άλλοτε πάλι μπορεί τα επίπεδα της βιταμίνης Β12 να είναι φυσιολογικά και οι πάσχοντες να έχουν κλινικά σημεία της έλλειψης και επιβεβαιωμένη με μαγνητική τομογραφία υποξεία εκφύλιση του νωτιαίου μυελού [9].

Γιαυτό όταν ερευνάται η πιθανότητα έλλειψης βιταμίνης Β12, δεν αρκεί μόνον η μέτρηση των συγκεντρώσεων της βιταμίνης Β12, αλλά και η μέτρηση άλλων παραμέτρων.
Η μέτρηση του μεθυλμαλονικού οξέος [Methylmalonic acid (MMA)] θεωρείται υψηλής ευαισθησίας λειτουργικός δείκτης για την έλλειψη της βιταμίνης Β12 [10, 11].

Όταν υπάρχει έλλειψη της βιταμίνης Β12 αυξάνουν σημαντικά τα επίπεδα των συγκεντρώσεων του ΜΜΑ.

Μια άλλη έμμεση λειτουργική παράμετρος των συγκεντρώσεων της βιταμίνης Β12 στο σώμα είναι η ομοκυστεΐνη. Αυτό το δυνητικά τοξικό αμινοξύ παράγεται κατά την απομεθυλίωση του απαραίτητου αμινοξέος, της μεθειονίνης. Όμως αυτή η απομεθυλίωση για να γίνει χρειάζεται την παρουσία της βιταμίνης Β12.
Μια έλλειψη της βιταμίνης Β12 οδηγεί σε συσσώρευση και άνοδο των επιπέδων της ομοκυστεΐνης στο αίμα [12].

Επίπεδα ομοκυστεΐνης στον ορό >10 µmol/L δείχνουν μια πιθανή έλλειψη βιταμίνης Β12.

Παρά τούτο η ομοκυστεΐνη δεν είναι ειδικός δείκτης για την έλλειψη της βιταμίνης Β12, διότι και η έλλειψη της βιταμίνης Β6 και του φολικού οξέος μπορεί να ανεβάσουν τα επίπεδα της ομοκυστεΐνης.

Οι μετρήσεις του μεθυλμαλονικού οξέος και της ομοκυστεΐνης συνιστώνται ιδιαιτέρως στις περιπτώσεις έλλειψης βιταμίνης Β12 που είναι διαγνωστικά αδιευκρίνιστες.

Η έλλειψη βιταμίνης Β12 μπορεί να αποκλειστεί με βεβαιότητα που φθάνει το 100%, αν τα επίπεδα της βιταμίνης Β12, του μεθυλμαλονικού οξέος και της ομοκυστεΐνης βρίσκονται εντός φυσιολογικών ορίων [13]

Αντιμετώπιση της έλλειψης βιταμίνης Β12 στα άτομα με αλκοολισμό

Ιστορικά η έλλειψη βιταμίνης Β12 έχει αντιμετωπιστεί με την ενδομυϊκή χορήγηση βιταμίνης Β12 (συνθετική κοβαλαμίνη). Σήμερα είναι επιβεβαιωμένο ότι τα θεραπευτικά αποτελέσματα της ενδομυϊκής χορήγησης είναι τα αυτά, όταν η βιταμίνη Β12 λαμβάνεται από το στόμα ή υπογλωσσίως, αλλά σε μεγαλύτερες δόσεις και ιδιαίτερα των βιοδραστικών και ευαπορρόφητων  μορφών της βιταμίνης Β12, δηλαδή της μεθυλκοβαλαμίνης και της αδενοσυλκοβαλαμίνης [Dr Gkelis’ Safe Vitamin B12][14, 15].

Το Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 είναι συμπλήρωμα διατροφής, που φέρεται ως υπογλώσσιο διάλυμα περιέχει τις πιο ευαπορρόφητες μορφές βιταμίνης Β12, που είναι η μεθυλκοβαλαμίνη και αδενοσυλκοβαλαμίνη.

Η δόση του Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 είναι:

Ενήλικες: 0.5ml ημερησίως (500μg μεθυλκοβαλαμίνης και 500μg αδενοσυλκοβαλαμίνης). Νεογνά, Bρέφη, Παιδιά: 0.25ml ημερησίως (250μg μεθυλκοβαλαμίνης και 250μg αδενοσυλκοβαλαμίνης).

Το Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 λαμβάνεται το πρωί ή το απόγευμα με κενό στομάχι. Το διάλυμα παραμένει κάτω από τη γλώσσα 10-15 δευτερόλεπτα και καταπίνεται.

Το Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 είναι χρήσιμο στα άτομα με έλλειψη βιταμίνης Β12, άτομα με δυσαπορρόφηση της βιταμίνης Β12, και τους χορτοφάγους, όλων των ηλικιών.

Τα άτομα που έχουν ανάγκη συμπληρωματικής λήψης βιταμίνης Β12 με το Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 μπορούν να αποφύγουν τις επώδυνες ενδομυϊκές ενέσεις της βιταμίνης Β12. Η καθημερινή υπογλώσσια χορήγηση διαλύματος μεθυλκοβαλαμίνη και η αδενοσυλκοβαλαμίνης (500mg) και αδενοσυλκοβαλαμίνης (500mg) [Dr Gkelis’ Safe Vitamin B12] συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της έλλειψης της βιταμίνης Β12.

To Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 χορηγείται ώς συμπλήρωμα διατροφής σε παιδιά και ενήλικες σε καταστάσεις έλλειψης ή ανεπάρκειας βιταμίνης B12.

Tο Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 σας αποστέλλεται ταχυδρομικά, σε κάθε πόλη ή περιοχή της Ελλάδος (Ταχυμεταφορές Speedex) στην τιμή των 28,23 Ευρώ περιλαμβανομένου του ΦΠΑ [συν 2,00€ μεταφορικά + 1,86 αντικαταβολή (σύνολο 3,86 Ευρώ)].

Μπορείτε να το παραγγείλετε τηλεφωνώντας: Σταθερό: 2741026658, 2744023768. Κινητό: 6944280764 ή 6946655010, στέλνοντας mail: pharmage@otenet.gr ή μέσω του e-shop της pharmagel. Αν είστε κάτοικος Κύπρου ή άλλης χώρας του εξωτερικού επικοινωνήστε μαζί μας, για να σας πληροφορήσουμε το κόστος των μεταφορικών.

Ώρες επικοινωνίας: Δευτέρα-Παρασκευή: 10.00π.μ-13.00 μμ.
Τις υπόλοιπες ημέρες και ώρες μπορείτε να το παραγγέλλετε, στέλνοντας mail στη διεύθυνση pharmage@otenet.gr, ή με SMS γράφοντας ονοματεπώνυμο, ταχυδρομική διεύθυνση, ταχυδρομικό τομέα, τηλέφωνο επικοινωνίας.

Βιβλιογραφική Τεκμηρίωση
1.Kim JH, Bae YJ, Jun KH, Chin HM. Long-Term Trends in Hematological and Nutritional Status After Gastrectomy for Gastric Cancer. J Gastrointest Surg. 2017 May 16. doi: 10.1007/s11605-017-3445-7.

2. Ben-Porat T, Elazary R, Goldenshluger A, Sherf Dagan S, Mintz Y, Weiss R. Nutritional deficiencies four years after laparoscopic sleeve gastrectomy-are supplements required for a lifetime?. Surg Obes Relat Dis. 2017 Mar 2. pii: S1550-7289(17)30105-3. doi: 10.1016/j.soard.2017.02.021.

3. Bito T, Misaki T, Yabuta Y, Ishikawa T, Kawano T, Watanabe F. Vitamin B12 deficiency results in severe oxidative stress, leading to memory retention impairment in Caenorhabditis elegans.
Redox Biol. 2017 Apr;11:21-29. doi: 10.1016/j.redox.2016.10.013.

4. Hill MJ.Eur J Cancer Prev . Intestinal flora and endogenous vitamin synthesis. . 1997 Mar; 6 Suppl 1:S43-5.

5. Belghith A, Mahjoub S, Ben Romdhane N. Causes of vitamin B12 deficiency. Tunis Med. 2015 Nov;93(11):678-82.

6. Nathan P. Staff, Anthony J. Windebank. Peripheral Neuropathy Due to Vitamin Deficiency, Toxins, and Medications. Continuum (Minneap Minn) 2014 Oct; 20(5 Peripheral Nervous System Disorders): 1293–1306.doi: 10.1212/01.CON.0000455880.06675.5a

7. Marotta F1, Tajiri H, Safran P, Fesce E, Ideo G. Ethanol-related gastric mucosal damage: evidence of a free radical-mediated mechanism and beneficial effect of oral supplementation with bionormalizer, a novel natural antioxidant. Digestion. 1999 Nov-Dec;60(6):538-43.

8. Dali-Youcef N, Andrès E An update on cobalamin deficiency in adults. QJM. 2009 Jan; 102(1):17-28. [PubMed] [Ref list]

9.Herrmann W, Obeid R, Schorr H, Geisel J Functional vitamin B12 deficiency and determination of holotranscobalamin in populations at risk. Clin Chem Lab Med. 2003 Nov; 41(11):1478-88. [PubMed] [Ref list]

10. Lindenbaum J, Savage DG, Stabler SP, Allen RH . Diagnosis of cobalamin deficiency: II. Relative sensitivities of serum cobalamin, methylmalonic acid, and total homocysteine concentrations. Am J Hematol. 1990 Jun; 34(2):99-107. [PubMed] [Ref list]

11. Troxler H., Hersberger M., Baumgartner M. Methylmalonsäure zur bestimmung des Vitamin B12-mangels. Schweiz. Med. Forum.2008;8:823–825. (in German) [Ref list]

12. Steven F Werder.Cobalamin deficiency, hyperhomocysteinemia, and dementia. Neuropsychiatr Dis Treat. 2010; 6: 159–195.

13. Savage DG, Lindenbaum J, Stabler SP, Allen RH Sensitivity of serum methylmalonic acid and total homocysteine determinations for diagnosing cobalamin and folate deficiencies. Am J Med. 1994 Mar; 96(3):239-46.[PubMed] [Ref list]

14. Thakkar K, Billa G. Treatment of vitamin B12 deficiency-methylcobalamine? Cyancobalamine? Hydroxocobalamin?-clearing the confusion. Eur J Clin Nutr. 2015 Jan; 69(1):1-2.[PubMed] [Ref list]

15. Zhang YF, Ning G. Mecobalamin. Expert Opin Investig Drugs. 2008 Jun; 17(6):953-64.[PubMed] [Ref list]

Σημείωση: Το παρόν επιστημονικό άρθρο γράφτηκε για λόγους ενημέρωσης των ιατρών και των λοιπών επιστημόνων υγείας και δεν αποτελεί  μέσο διάγνωσης ή αντιμετώπισης ή πρόληψης ασθενειών, ούτε αποτελεί ιατρική συμβουλή για ασθενείς, από τον συγγραφέα ή τους συγγραφείς του άρθρου.

Την ευθύνη της διάγνωσης, θεραπείας και πρόληψης των ασθενειών τις έχει μόνον ο θεράπων ιατρός του κάθε ασθενούς, αφού πρώτα κάνει προσεκτικά ακριβή διάγνωση.

Γιαυτό συνιστάται η αποφυγή της αυθαίρετης εφαρμογής ιατρικών πληροφοριών από μη ιατρούς. Τα συμπληρώματα διατροφής δεν είναι φάρμακα, αλλά μπορεί να χορηγούνται συμπληρωματικά, χωρίς να παραιτούνται οι ασθενείς από  τις αποδεκτές υπό της ιατρικής επιστήμης θεραπείες ή θεραπευτικές τεχνικές και μεθόδους, που γίνονται, όταν χρειάζονται, υπό ιατρική καθοδήγηση,  παρακολούθηση και ευθύνη. Οι παρατιθέμενες διαφημίσεις εξυπηρετούν της δαπάνες συντήρησης της παρούσας ιστοσελίδας 

Το παρόν άρθρο προστατεύεται από το Νόμο 2121/1993 και 4481/2017 για την πνευματική ιδιοκτησία. Η ολική ή μερική αντιγραφή του παρόντος επιστημονικού άρθρου χωρίς τη γραπτή έγκριση του Δρ Δημητρίου Ν. Γκέλη θεωρείται κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και διώκεται βάσει της νομοθεσίας.